Uzay teknolojilerinin geliştirilmesi, üretilmesi ve uydu servislerinin sağlanması gayesiyle kurulan Plan-S Uydu ve Uzay Teknolojileri, kadro uydu çalışmaları kapsamında fırlatılan ikinci uydusu Connecta T1.2 ile özçekim manzaralarını paylaşmasının akabinde 3. uydusunu fırlatacak, kelam konusu uydu Connecta T2.1, yüksek çözünürlüklü çok bantlı yer müşahede kamerası ile görüntüleme testleri yapacak.
GÖZLEM KONUSUNDA FAALİYETLER YÜRÜTÜLÜYOR
Plan-S Mühendislik ve Teknolojiden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Özdemir Gümüşay, yeni uzay bakış açısıyla, bilhassa kırsal alanda, karasal haberleşmenin ağır olmadığı kısımlarda, objelerin interneti ve makinelerin haberleşmesini alçak dünya yörüngesi uydularıyla sağlamak üzere Temmuz 2021’den bu yana faaliyet gösterdiklerini söyledi.
Temel faaliyet alanlarının uydu grubu oluşturmak olduğunu vurgulayan Gümüşay, tıpkı vakitte yer müşahede konusunda da faaliyetler yürüttüklerini ve bu kapsamdaki geliştirme çalışmalarının sürdüğünü söz etti.
Kurulduktan çabucak sonra AR-GE faaliyetlerini başladıklarını ve birinci uydularını 8 ay üzere bir kısa müddette tamamlayarak 25 Mayıs 2022’de yörüngesine gönderdiklerini lisana getiren Gümüşay, 3 Ocak 2023’te IoT için test uydusu olan Connecta T1.2’yi yörüngesine gönderdiklerini anımsattı.
IOT HABERLEŞME SİSTEMİ KURULACAK
Temel maksatlarının geliştirdikleri uydu tabanlı IoT haberleşme ve yer müşahede teknolojisiyle uçtan uca tahliller sunmak olduğunu anlatan Gümüşay, şöyle konuştu:
“Kapasitesini ve yeterliliğini hem kendimiz hem müşterilerimiz için göstermeyi amaçlıyoruz. 3. uydumuz da fırlatmak için gönderildi. Uydunun 11 Nisan’da fırlatılması bekleniyor. Bu bir yer müşahede uydusu. Üzerinde yüksek çözünürlüklü, çok bantlı bir yer müşahede kamerası var. Yer müşahede manasındaki faaliyetlerimizi de bu test uydusuyla devam ettireceğiz. Önümüzdeki kısa vade planlarımız ise 2024 içerisinde IoT konusunda bir test uydusu daha göndermek. 2024 sonuna geldiğimizde kadro uydularımızın birinci uydularını yörüngesine gönderip, Türkiye’nin yakın coğrafyasını kapsayacak halde IoT haberleşme hizmetlerini vermeye başlayacağız. Sonrasında kadro uydudaki uydu sayılarını çoğaltıp hizmet kalitemiz ve kapsam alanımızı artırarak yola devam etmeyi planlıyoruz.”
Bu müddette güçlü bir takım ve altyapı oluşturduklarını vurgulayan Gümüşay, test uyduları sayesinde uyduların içerisindeki en uç alt sistemlere kadar kendilerinin yaptığını ve böylelikle yerlilik oranını giderek artırdıklarını lisana getirdi.
Gümüşay, bu sayede haberleşme teknolojilerini de test ettiklerini, birçok kazanım sağladıklarını ve sunacakları hizmetin kalitesini yükselttiklerini tabir etti.
Uydularla haberleşmek için Bilkent Cyberpark ve Erzurum Teknik Üniversitesinde olmak üzere 2 yer istasyonu kurdukları bilgisini veren Gümüşay, ilerleyen süreçte hayata geçmesi planlanan 3 ve 4. yer istasyonlarına yönelik hazırlıkların da sürdüğünü belirtti.
UYDULARIN SAYILARINI DAHA FAZLA ARTIRACAKLAR
Takım uydu çalışmalarını fazlar halinde hayata geçirmek istediklerini lisana getiren Özdemir Gümüşay, şu bilgileri verdi:
“İlk fazda 80-85 uyduluk bir kadro uydudan bahsediyoruz. Bunlar alçak dünya yörüngesinde farklı yörüngelerde olacaklar. Sonrasında ek uydularla hizmet kalitesinin artırılacağı bir planımız var. 2024 sonunda başlayacağız. 2024 sonunda 5 uyduyla ekip uydunun birinci evresini oluşturmak istiyoruz. Aşikâr bir hizmet kalitesini tutturacak biçimde hizmet vermek için bu sayı kâfi olacak. Sonrasında 80-85 civarında uyduya çıkacağız, giderek artan sayılarla devam edeceğiz. İşin uzay segmenti yanında yer ve kullanıcı segmenti de epeyce değerli. Yer tarafında IoT aygıtlarının direkt uyduya bağlanabileceği IoT modülü ismini verdiğimiz aygıtların geliştirme faaliyetleri devam ediyor. Bu aygıtlar, kullanıcıların ekipmanlarına entegre edilebilecek hayli küçük modüler aygıtlar olacaklar. Kullanıcının bu datalara ulaşması için network serverların kurulması, arayüz yazılımlarının hazırlanması gerekiyor. Bu çeşit faaliyetleri de şu anda yürütüyoruz. 2024’te faaliyet vermeye başladığımızda bunlar da hazır, kullanıcının hizmetine sunulmuş olacak.”
Özdemir Gümüşay, alçak dünya istikametinde uydularıyla haberleşme hizmetleri verilmesi ve bunu özel teşebbüslerce yapılmasının yeni bir husus olduğunu ve ilgili düzenleyici kuruluşlarla yakın biçimde çalıştıklarını ve dünyadaki gelişmeleri takip edip milletlerarası tertiplere katkı sağladıklarını belirtti. Gümüşay, 2024 planına uygun biçimde müsaade süreçlerini tamamlamayı hedeflediklerini söz etti.
AFETLERLE ÇABAYA TAKVİYE OLACAK
Bireysel kullanıcı açısından bakıldığında tahminen çok hissedilmese de uydudan IoT hizmetlerinin asıl olarak endüstride hissedileceğini belirten Gümüşay, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Örneğin bir maden işletmesinde karasal haberleşme ağında kelam etmek mümkün değil, fiber çizgi çekmek ya da baz istasyonu kurmak çok maliyetli. Bu noktada uydudan haberleşme ya da uydudan IoT haberleşmesi çok ön plana çıkıyor. Bu noktada birçok sensör verisinin alınabileceği bir yapıdan bahsediyoruz. Bu tıp noktalarda çok işe yarıyor. Ferdî kullanım olarak örneğin kimi ekstrem sporlarda atletlerin takip edilmesi, sıhhat durumlarının izlenmesi olabilir. Çok yakında bir zelzele felaketi yaşadık. Bu tıp felaket durumlarında, karasal haberleşme ağlarının tahrip olduğu yangın, sel üzere durumlarda en azından afete müdahale eden grupların haberleşmesi, uyumunun sağlanması, pozisyonlarının paylaşılması muhtaçlıklarının kısa bildirilerle iletilmesi konusunda IoT hizmetleri hayatımızda önemli yansıma bulacak. Orman yangınlarının erken safhada tespit edilmesi, alana yerleştirilecek farklı sensörlerle mümkün olabilir. Hayatımızı kolaylaştıracak ve daha inançlı yaşamamızı sağlayacak bir teknoloji olacak.”
Gümüşay, sonraki evrede amaçlarının cep telefonu ve Wi-Fi hizmetlerine yönelik projeler geliştirmek olduğunu kelamlarına ekledi.